CD&V/N-VA bouwt luchtkastelen - Groen wil een duurzaam financieel beleid
24 Juli 2013
Het financieel beleid van de Aalterse meerderheid kenmerkte zich tijdens de vorige legislatuur enerzijds door een grote uitverkoop van het gemeentelijk patrimonium, maar anderzijds ook door het uitblijven van een aantal noodzakelijke investeringen. Voor de volgende zes jaar kondigt de CD&V-N-VA vooral besparingen aan, maar tegelijkertijd blijft men investeringen beloven, zoals het kunstencentrum waar al zo lang sprake van is. Volgens Groen bouwt de Aalterse meerderheid vooral luchtkastelen. Groen heeft altijd gepleit voor een realistisch financieel beleid en maakt daarbij fundamenteel andere keuzes dan de CD&V/N-VA. Hoe komt het dat de gemeente de volgende zes jaar moet besparen?
Dit jaar moeten alle gemeenten een meerjarenplanning opmaken voor de periode 2014-2019. Door de financiële crisis en door nieuwe spelregels op Vlaams niveau moeten heel wat gemeenten de broeksriem aanhalen. Ook de Aalterse meerderheid kondigde aan de komende zes jaar telkens 800.000 € te gaan besparen, in totaal dus 4.800.000 € over zes jaar. Maar kan Aalter zich wel wegsteken achter de financiële crisis om de besparingen te verantwoorden? Als we kijken naar het financiële beleid van de vorige legislatuur (2007-2012), dan komen we tot andere inzichten. Tijdens de vorige legislatuur heeft Aalter grote uitverkoop gehouden. In 2007 betaalde de Vlaamse overheid (Waterwegen & Zeekanaal) 12.500.000 € aan de gemeente Aalter voor Woestijne. In 2008 verkocht Aalter al haar sociale woningen. Volkshaard betaalde hiervoor 3.000.000 €. In 2012 werden de inkomsten van de verkoop van gemeentelijke gronden ter waarde van 3.765.000 euro ingeschreven (Steenweg op Deinze: 800.000 €; Warande: 2.065.000 €; bufferzone Langevoorde: 800.000 €; Groendreef: 100.000 euro). Ook dit jaar wordt nog eens 500.000 € aan inkomsten verwacht door de verkoop van het gebouw in de Heirstraat waar tot nu toe de KLJ gehuisvest was. In totaal voorzag de gemeente dus bijna 20 miljoen euro aan extra eenmalige inkomsten op een periode van ongeveer 7 jaar. Op zich is het niet verkeerd om te verkopen wat overbodig is voor de gemeentelijke werking, op voorwaarde dat de inkomsten gebruikt worden voor noodzakelijke investeringen. Maar dat is in Aalter niet gebeurd. Zo kwam er geen nieuw "kunstencentrum" (dus geen nieuwe academie en geen nieuwe bib), er kwam geen fietspad naar Bellem, geen extra sociale woningen, geen nieuw Sociaal Huis,... Stuk voor stuk investeringen die al heel lang beloofd zijn door de CD&V, die al heel lang dringend moeten gebeuren, maar waarvoor tot nu toe geen enkele steen verlegd is. De CD&V/N-VA pakt wel graag uit met een aantal belangrijke werken die zijn uitgevoerd in de vorige legislatuur, maar het aandeel van de gemeente hierin was vaak erg beperkt. Waar is de extra 20 miljoen euro dan wel naartoe gegaan? Jammer genoeg moeten we na zes jaar vaststellen dat het verdwenen is in de dagelijkse werking van onze gemeente. Het extra geld diende onder meer om de verlaging op de personenbelasting en de afschaffing van de belasting op motoren op te vangen. Maar nog veel meer diende het om de jarenlang opgebouwde schuldenlast (door megalomane projecten zoals het gemeentehuis) te kunnen afbouwen. De Aalterse meerderheid negeerde de waarschuwingen van Groen en bleef een ondoordacht financieel beleid voeren. Het verkiezingsjaar 2012 was hier het grootste voorbeeld van. Prestigeprojecten als de aankomst van de Enecotour en Vitaalter kostten Aalter handenvol geld, geld dat veel beter besteed had kunnen worden. Anno 2013 is het geld op en moet men dus op zoek naar besparingen in de dienstverlening en bij het personeel. De noodzakelijke, langbeloofde investeringen liggen nog steeds op tafel en zijn wellicht nog meer onzeker dan voorheen.
Wat verzwijgt de CD&V/N-VA over haar besparingen?
De CD&V/N-VA pakt er graag mee uit dat ze de belastingsdruk in Aalter laag willen houden. Het kartel zegt er wel niet bij dat ze op andere manieren steeds meer in de portemonnee zit van de Aalternaar - en vooral die van de Aalterse gezinnen. Terwijl de bedragen voor subsidies laag gehouden worden of zelfs dalen, stijgen de bedragen voor retributies die de gemeente vraagt steeds meer. In de verkiezingscampagne van 2006 zei de CD&V dat in Aalter geen saneringsbijdrage gevraagd zou worden van de burgers. Ondertussen betalen de Aalternaren samen jaarlijks ongeveer 600 000 € aan saneringsbijdrage. Alleen al tijdens 2013 werden de retributies voor nieuwe identiteitskaarten, vuilniszakken en kinderopvang gevoelig verhoogd. Een doorsnee gezin met twee kinderen betaalt daardoor al gauw 300 € extra per jaar in vergelijking met vóór de verkiezingen. Naast het verhogen van gemeentelijke retributies, beknibbelt Aalter steeds meer op subsidies. Zo wordt voor de Aalterse verenigingen in 2013 12.500 € minder voorzien dan in 2012, terwijl ook voor hen het leven natuurlijk steeds duurder wordt. Enkel kijken naar de belastingen geeft dus een vertekend beeld... De CD&V/N-VA verzwijgt niet alleen hogere retributies en lagere subsidiebedragen, het kartel blijft ook erg stil over de consequenties van de aangekondigde besparingen. De keuzes die het gemeentebestuur maakt, zullen een merkbare impact hebben op het dagelijkse leven van de burger:
- Er zal (net zoals de voorbije jaren) geen geld zijn om de dienstverlening te versterken waar nodig, bijvoorbeeld voor de kinderopvang of voor het stimuleren van betaalbaar en/of sociaal wonen.
- De CD&V/N-VA wil 10% besparen op de politie en het OCMW en wil daarbij dezelfde werking garanderen. Maar nu al zien we - zelfs zonder de extra besparingen - dat het schooltoezicht door de politie onder druk staat. Daarnaast zal het aantal steunaanvragen bij het OCMW door de economische crisis, hoogstwaarschijnlijk blijven stijgen. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, is er in Aalter wel degelijk heel wat verborgen armoede en een langetermijnbeleid is dringend nodig.
- Cultuur blijft de grote afwezige in Aalter. Men slaagt er niet in om een uitdagend cultureel aanbod uit te werken dat aanvullend is op de activiteiten van de verenigingen en waarmee toch een groot publiek bereikt wordt.
Ten slotte heeft de CD&V/N-VA het over 10 miljoen investeringen. Dat is natuurlijk veel geld, maar we moeten het cijfer wel in perspectief plaatsen. Alleen al voor dit en vorig jaar werd meer dan 8 miljoen euro aan investeringen voorzien en hiervoor krijgen we geen kunstencentrum, geen fietspad naar Bellem, geen voetpaden in de Weibroekdreef, geen extra parking aan het station, geen aantrekkelijkere buurten voor jonge gezinnen,... Met 10 miljoen gespreid over zes jaar is het dus erg onwaarschijnlijk dat deze hoogstnodige investeringen deze legislatuur wél zullen gedaan worden. De CD&V/N-VA blijft beloven, maar wie de cijfers bekijkt, weet dat er de komende zes jaar vooral luchtkastelen gebouwd zullen worden.
Wat zijn de Groene oplossingen voor een financieel gezond Aalter?
Groen kiest voor een fundamenteel ander financieel beleid dan dat van CD&V/N-VA. Het beleid dat wij voorstellen steunt op drie fundamenten:
Toekomstgerichte investeringen moeten blijven gemaakt worden, ook in economisch moeilijke tijden. Zo geven we niet alleen ademruimte aan de lokale economie, maar ontwikkelen we ook een interessant perspectief voor de volgende generaties. Anderzijds mogen prestigeprojecten geen zware erfenis achterlaten voor onze gemeente. Hoe groter de schuldgraad, hoe meer middelen verloren gaan aan rente en hoe meer de toekomstige generaties opgezadeld worden met de kosten van het huidige beleid. Groen vindt volgende investeringen alvast prioritair voor deze legislatuur:
- Aanleg van een veilige en korte fietsverbinding tussen Aalter-Centrum en Bellem.
- Renovatie van de academie en van de bibliotheek.
- Het aantrekkelijker maken van Aalter-Centrum: verkeersdrukte inperken, speelruimte en speelgroen voorzien, fietsstallingen plaatsen, banken en openbare toiletten voorzien, integraal toegankelijk maken van de centrumstraten.
- Een nieuwe, grotere parking (met twee of drie lagen) in de stationsomgeving.
- Aanpassingen aan de kinderopvang in Aalter-Brug en Lotenhulle.
- Een speelbos en verdere bosuitbreiding in Bellem; samenwerking met natuurvereniging voor aankoop en openstellen van natuurgebieden.
2. De doorsnee Aalternaar moet worden gespaard, de grootste verkwisters moeten de rekening betalen
Het zou niet mogen zijn dat de grote verkwisters van ruimte, energie, grondstoffen,... ervoor zorgen dat de rekening voor de doorsnee Aalternaar groter wordt. Dat is nu wel het geval. Wie tientallen hectaren bouwgrond speculatief braak laat liggen, zorgt voor een stijging van de grondprijs. Wie elke week tonnen afval achterlaat op het gemeentelijk containerpark, zorgt ervoor dat elke burger meer betaalt voor afvalverwerking. Groen wil de doorsnee Aalternaar zo weinig mogelijk op kosten jagen. Dat betekent geen hogere personenbelasting, maar ook geen verhoging van de retributies voor bijvoorbeeld kinderopvang. De gemeente moet ook actief steun bieden aan zij die het moeilijk hebben. De rekening van dit alles wordt gepresenteerd aan de grote verkwisters. Elke burger en elk bedrijf zal onvermijdbaar ruimte, energie en grondstoffen gebruiken, maar wie hier kwistig mee omspringt, moet daarop belast worden.
3. Slimme samenwerkingen om kosten te besparen
Een gemeente als Aalter kan niet alles zelf op een efficiënte manier organiseren. Er wordt momenteel nog een enorm potentieel aan besparingen onbenut, vaak omdat de huidige meerderheid te koppig is om samen te werken met anderen. Enkele voorbeelden:
- Scholen hebben hun leslokalen vooral overdag nodig, de academie voor woord, muziek en dans heeft vooral buiten de schooluren leslokalen nodig. Een doorgedreven samenwerking kan veel geld besparen. Een samenwerking met de scholen kan ook heel wat extra ruimte voor sport opleveren.
- Het gemeentelijk wagenpark wordt bijna uitsluitend tijdens de kantooruren gebruikt. Veel mensen pendelen dagelijks naar het werk en hebben slechts af en toe - 's avonds of in het weekend - een wagen nodig om bijvoorbeeld grote inkopen te doen. Een autodeelproject kan de kost van een gemeentelijk wagenpark wegnemen en zorgt ervoor dat minder mensen een eigen wagen moeten aankopen.
- Heel wat energiebedrijven zijn geïnteresseerd om windmolens te plaatsen in het Aalterse industriepark. De huidige meerderheid houdt windmolens tegen omdat ze niet mooi zijn. Aalter zou echter een mooie cent kunnen verdienen aan windenergie, bijvoorbeeld door industriegrond in concessie te geven aan energiemaatschappijen.
- Het patrimonium van de gemeente maar zeker ook dat van de kerkfabrieken wordt vaak zwaar onderbenut, terwijl de gemeente heel wat geld moet neerleggen voor het onderhoud en de vaste kosten voor deze gebouwen. Groen vraagt bijvoorbeeld al jaren om een actieve bestemming te zoeken voor het kasteel van Poeke. Een samenwerking met commerciële partners mag daarbij geen taboe zijn. Ook de kerkfabrieken zullen meer moeten samenwerken met andere organisaties: de zes Aalterse kerken moeten een bijkomende of een volledig nieuwe functie krijgen.
Daarnaast zijn er nog een aantal evidente kansen om geld te besparen, maar waarvoor de meerderheid in Aalter onbegrijpelijkerwijs al jarenlang geen actie onderneemt. We denken bijvoorbeeld aan:
- maatregelen om het energieverbruik van de gemeentelijke gebouwen drastisch in te perken.
- de verkoop van het "ex-museum" in Bellem.
- nieuwe huisvesting voor de politie. Voor het huidige gebouw wordt erg veel huur betaald, terwijl het eigenlijk niet geschikt is voor de politie.
Geen inspraak voor de Aalternaar?
Groen wil dat de burger inspraak kan hebben in wat er met zijn of haar geld gebeurt. Al maandenlang vragen we tijdens de gemeenteraad hoe de Aalterse meerderheid de inspraak voor het meerjarenplan 2014-2019 zal organiseren. We hebben hierop nooit een afdoend antwoord gekregen. Tijdens de gemeenteraad van juli verklaarde men plots dat alle inspraak tijdens de zomermaanden moest gebeuren. Maar nog voor ook maar één stem van de burger gehoord te hebben, trok de Aalterse CD&V/N-VA naar de pers om de plannen voor de komende zes jaar uit de doeken te horen. Eens te meer blijkt dat de Aalterse burger slechts één keer om de zes jaar écht zijn stem mag laten horen...